rongchoi123
member
ID 73297
09/02/2012
|
Từ (words) tiếng Việt có gốc tiếng Pháp ?
Một số từ tiếng Việt có gốc là tiếng Pháp mà ai cũng biết như:
Chổ nào đánh dấu hỏi ai biết bổ sung giùm, cám ơn.
đường rầy, thanh ray --------> le rail
xà phòng --------------------> savon
rạp xi-nê -------------------> cinéma
ô-tô ------------------------> automobile
sếp -------------------------> chef
buýt (xe)---------------------> ( ?)
bót (đồn) -------------------> (?)
dây curoa -------------------> (?)
bu-li (tức là ròng rọc)------> (?)
ven (bộ phận có liên hệ với piston)-----> bielle (từ này sao mà âm gốc khác xa ?)
pít tông---------------------> piston
áo sơ mi --------------------> chemise (?)
ma-nơ-canh ------------------> (?)
bốt-đờ-sô (giày)-------------> (?)
rờ-mọc ----------------------> (?)
nê pa -----------------------> ne pas
a lê hấp --------------------> allez ...(?)
bành tô (áo)-----------------> (?)
ca nông (đại bác) -----------> canon (?)
mô tô (xe gắn máy) ----------> motocycle
xích lô ---------------------> cyclo (?)
bọt ba ga -------------------> (?)
gi-đông ---------------------> guidon (?)
bum bê (tóc) ----------------> (?)
phốt ------------------------> (?)
xi-phông (ống) --------------> siphon hay sifon (?)
phông ten (vòi nước)---------> (?)
tô nô (thùng)----------------> (?) tiếng Anh là barrel.
Lớp trẻ bây giờ kế thừa nhưng không rõ, mong bậc tiên sinh như Ototot, tennhaque,....điền vào.
Merci beaucoup !
Alert webmaster - Báo webmaster bài viết vi phạm nội quy
|
|
ototot
member
REF: 638384
09/02/2012
|
Nước mình hàng ngàn năm bị Tàu đô hộ nên có nhiều từ (words) gốc Hán, thì cũng như 80 năm đô hộ Pháp cũng để lại nhiều từ gốc Pháp, mà đây chỉ là mốt số nhỏ, xin được giải đáp:
đường rầy (xe lưả) = le rail
thanh tà vẹc = le traverse (bắt ngang hai đường rầy)
xà phòng = xà bông = le savon
xi nê = le cinéma
ô tô = l'automobile
xe buýt = l'autobus
sếp = le chef
bốt (đồn bót) = le poste
dây cua roa = la courroie
puli -= ròng rọc = la poulie
ven = bi-en = la bielle (những âm v bà b là cùng họ, cũng như b và p, l và n...)
pít tông = le piston
áo sơ mi = la chemise
ma nơ canh = le mannequin
bốt đờ xô = giày ống trùm lên mắt cá chân cuả lính = la botte de saut (saut = nhảy (dù))
rờ mọt = la remorque
nê pa = nơ pa = ne pas
a lê = aller
áo bành tô = áo ba đờ suy? = le par-dessus
súng cà nông = le canon
xe mô tô = xe bình bịch = xe gắn máy = xe máy = le motocycle, la motocyclette
xích lô = le cyclo-pousse
cái bọt ba ga (cuả xe đạp) = le porte-bagage
ghi đông (xe hai bánh) = le guidon
tóc kiểu bum bê = ?
phốt = le feutre (thường là để chặn chất lỏng khỏi rò rỉ trong cơ khí)
xi phông = le siphon (ống hút)
nước phông ten = la fontaine
thùng to nô = le tonneau
..... Còn nhiều nưã, nhất là các từ kỹ thuật, cơ khí, y khoa...
Lẽ dĩ nhiên, tiếng Việt mình cũng có khá nhiều từ gốc tiếng Anh nưã chứ.
Vậy các bác sưu tập luôn đi!
Thân ái,
|
|
rongchoi123
member
REF: 638385
09/02/2012
|
Rất nhanh! Cám ơn ông Ototot. Đúng là nghề của chàng !
Còn cái từ tóc bum bê ý nói tóc như búp bê chăng? vì búp bê ngày xưa thường tóc ngắn cả ?
|
|
ototot
member
REF: 638387
09/02/2012
|
Không có chi!
Từ "búp bê" bản thân nó cũng gốc tiếng Pháp là la poupée nưã!
Lại còn những từ tiếng Anh được nhập cảng vào tiếng Pháp nưã chứ! (Ví dự xe goòng = le wagon = wagon; xe tăng = tank...)
Chú thích: Nước Việt mình bị tang thương vì chiến tranh hơi nhiều, nên "bom, mìn" ít ai ngờ, cũng là gốc tiếng Pháp luôn!
bom = la bombe (tiếng Anh cũng là the bomb)
mìn = la mine (tiếng Anh là the mine tức là landmine)
Thân ái,
|
|
ototot
member
REF: 638390
09/02/2012
|
Nhân cuối tuần, rộng thì giờ thì viết thêm mua vui cùng bà con!
Trong họ hàng nhà "cà", vốn rất đông như cà pháo, cà tím, cà bung, cà ... dái dê, cà cuống, cà chua, ...cà chớn..., có một anh "cà" từ tiếng Pháp nhập cảng là :
cà phê = le café
cà phê phin = le café "au filtre" (phin = le filtre = cái lọc)
....
Dân "giàu mới" ở xứ mình bây giờ thì ... hút xì gà, mặc áo vét, thắt cà vạt, cổ buộc nơ, uống rượu vang, ăn phó mát, quay gà bằng bơ!
xì gà = le cigare
áo vét = le veston
cà vạt = la cravate
(cổ áo buộc) nơ = le noeud
rượu vang = le vin
phó mát = le fromage
(gà chiên) bơ = le beurre
Thân ái,
|
|
ototot
member
REF: 638394
09/02/2012
|
Chờ mãi, chẳng thấy ai đóng góp thêm, nên viết thêm một câu "ranh ngôn" mà chúng ta khó ngờ được là đang dùng ngôn từ nhập cảng tiếng Pháp:
"Xăng có thể cạn, lốp có thể mòn; song chân lý ấy không bao giờ thay đổi!"
Xăng = essence (Bây giờ, ta nói "Công ty Xăng Dầu", "Trạm Xăng", "Cây Xăng",... là rất bình thường!)
Lốp = enveloppe (cái vỏ xe, cái bọc bên ngoài; cái bên trong gọi là "săm", cũng là từ tiếng Pháp = chambre à air = ruột xe) (Cưả Hàng Săm Lốp, Sưả Chưã Săm Lốp...)
Thân ái,
|
|
calinhoem
member
REF: 638397
09/02/2012
|
Mấy bác xôm tụ quá, còn cái mỏ lết là tiếng gì vậy?
|
|
tuantran20
member
REF: 638398
09/02/2012
|
Tôi nhớ được 1 chữ :
long đền = la rondelle
|
|
ototot
member
REF: 638401
09/02/2012
|
@ bác CLNE:
Thực ra, phải nói là chià khoá mỏ lết nhưng người thợ máy ít biết tiếng Pháp thì gọi tắt là "mỏ lết" hay "cờ lê mỏ lết", mà tiếng Pháp cho đúng thì phải nói là clé à molette, tức là cái "chià khoá mở ốc có miệng điều chỉnh được", tiếng Anh là "Adjustable wrench".
mỏ lết = la molette = cái vòng có răng ốc để điều khiển một bộ phận kim khí
Trong cơ khí, còn có:
xy lanh = le cylindre
nắp qui lát = la culasse
bu gi = la bougie = bộ phận để nẹt tia lưả trong động cơ nổ.
Thân ái,
|
|
tuantran20
member
REF: 638404
09/02/2012
|
Tôi nhớ them 1 chữ nũa
tách trà = la tasse
|
|
ototot
member
REF: 638407
09/02/2012
|
@ bạn tuantran
Khi nói đến những từ tiếng Việt nhập cảng từ tiếng Pháp, thì thường là những đồ vật mà người Việt mình không có, trước khi người Pháp đến nước ta!
Trong tinh thần đó, "tách trà" không thể là gốc tiếng Pháp được. Vậy:
bà đầm = madame!
bút bi = stylo à bille (stylo = bút; bille = viên bi; thoạt đầu người mình còn gọi là "bút nguyên tử"!)
Ngược lại, nói thêm cho vui, theo kiểu tán dóc, thì người Pháp sang đô hộ nước ta, cũng ... "mượn" vài từ 100% Việt Nam để làm thành tiếng Pháp như:
godautre = nghề dạy học = mượn cuả tiếng Việt là nghề ... gõ đầu trẻ! Nói giỡn thôi, chứ từ godautre nhìn qua thấy giống tiếng Pháp quá!
convoi = (đọc là "công voa") tiếng Việt là những xe đi theo một đoàn có tổ chức. Người Pháp lập ra từ này, vì thấy người Việt mình mô tả những con voi kéo nhau đi thành đoàn! Dĩ nhiên là giỡn thôi.
Cũng có chuyện khôi hài vợ Việt chồng Tây đi mua bán ở Việt Nam. Ông chồng đòi mua một món hàng mà bà vợ cho là "quá đắt".
Lẽ ra tiếng Pháp phải nói là "Trop cher" (đắt quá), nhưng bà Việt này quen ... nói lái, nên thành "Très chaud" (nóng quá). Vậy mà ông Tây cũng hiểu đấy! (Ai đọc được tiếng Pháp, sẽ thấy "Trop cher" = "Très chaud"! Thât chẳng khác gì khi nói "Cờ Tây" = Cầy tơ = Thịt chó!)
Trong tiếng Anh, có chữ "OK" cũng rất thông dụng, và dĩ nhiên cũng được nhập cảng vào tiếng Việt cuả mình, phải không thưa bà con?!
Thân ái,
|
|
aka47
member
REF: 638409
09/02/2012
|
Hổng biết đâu , em tặng anh Rong Chơi một mớ nè , viết theo ABC luôn.
Từ nào anh thắc mắc cứ hỏi em , em hỏi lại OT rồi trả lời cho anh nha.
hihii
.....................................
đầm = dame = quý bà
đăng-ten = dentelle = đăng-ten, ren trên vải vóc…
đăng-xê = dancer
đát = date = thời-hạn sử-dụng
da-ua = yaourt/ yoghurt
đề (đề xe máy)= démarreur
đề-can = décal (décalcomanie)
dép lê = slepper
đề-pa = départ
đi-ê-zen = diesel
din (quần din) = jean
đíp-lôm = diplôme
đít-cua = discours = bài nói, diễn văn, luận văn
đi-văng = divan
đốc-tờ = docteur = tiến sĩ, bác sĩ.
đơ-dèm-cùi-bắp = deuxième classe, soldat de
đờ-măn = demande
đô-mi-nô = domino
dúp = jupe
đúp-bồ = double
ê-ke = équerre
ê-kíp = equipe = một toán thợ hay một nhóm người.
em-bờ-ra-da = Embrayage
ép-phê /phê = effet = hiệu ứng (ai biết chơ bi da không? có ép phê , đề trô nữa đó)
ga (khí ga, bình ga) = gaz
ga (nhà ga)= gare
gã = un gars
gác (canh gác, phiên gác, gác cổng) = garde,garder
gạc-đờ-co = garde corps = Vệ sĩ, cận vệ
gác-ba-ga = garde bargage
gác-dan = gardien = người-canh-giữ
gác-đờ-bu = garde boue = cái chắn bùn (xe- đạp)
gác-đờ-xen/gác-đờ-xên/gác-đờ-sên = garde chaîne = cái chắn xích (xe-đạp)
gạc-măng-rê = garde-manger
ga-lăng = galant
gam (khối-lượng) = gramme
gam (màu) = gamme
găng (găng-tay) = gant
ga-ra = garage
= chỗ sửa xe
ga-tô = gâteau = bánh ngọt
ghẻ-lở = galeux (cái tên này kỳ cục nhưng nghe có vẻ VN hơn)
ghi-đông = guidon = Tay lái, ghi đông xe đạp
ghi-sê = guiche = quầy
ghi-ta = guitare
giăm-bông = jambon (còn gọi là thịt chà bông , AK biết làm đó , ngon lắm ăn với cháo nóng trắng có tiêu vô cho thơm..hihii)
gôm = gomme
cái-tẩy
gôn = gaule
gu (hợp gu) = goût = sở-thích, khiếu ăn mặc
hoóc-môn = hormone
i-nóc/in-nóc-xi-đáp = Inoxydable = Kim loại không rỉ sét
ka-ki = kaki = Màu ka-ki, vải ka-ki
la-cót (trứng-gà la-cót) = oeufs à la coque
la-de = la bíère = bia rượu
lam (xe-lam) = lambreta
lăng-xê = lancée, lancer
la-va-bô = lavabo
lê-dương (lính) = légionnaire, légion étrangère
lê-ki-ma = pouteria lucuma = quả-trứng-gà
len (áo) = laine
líp (líp xe-đạp) = roue libre = cái bánh răng quay tự do
lít = litre = đơn-vị đo dung-tích
lô = lot = một phần, như lô đất, lô hàng hóa.
lơ (xanh lơ) = bleu
lô-canh = local
lô-ca-xông = location
lô-cốt = blockhaus = pháo đài, nơi xây cất chắc chắn để chắn đạn và có thể bắn từ đó.
lô-ga-rít = logarimthe
lô-gic = logique
lô-tô = loto = giấy số, xổ số.
lúp (kính-lúp) = loupe
mác = marque = nhãn mác
ma-cà-bông = vagabond = người lang-thang, kẻ bụi-đời
mách = match
ma-ki-dê = maquiller
ma-lanh (tính-từ) = malin
măng-đa = mandat
măng-tô (áo măng-tô) = manteau
măng-xông/măng-sông (đèn) = manchon
mát-xa = massage
may-ô/mai-ô (áo may-ô) = maillo = áo lót có 3 lổ
mề-đay = médaille = (huân chương, huy chương)
mét = mètrese = đơn-vị đo chiều-dài
mi-cờ-rô = microphone
mít-tinh = meeting
moa = moi = Tôi (đại danh từ), cái tôi (le moi)
mô-bi-lết = mobylette
mô-bin = mobile
móc-chê = motier = súng móc-chê
mỏ-lết = molette = một loại kềm, chìa khóa để vặn óc, vặn bù lon
mốt = mode = thời-trang
mô-tô = moto; motocycle = xe hai bánh có gắn máy
mô-tơ = moteur = cái máy nổ hoặc máy chạy bằng điện.
mùi-xoa/mu-soa (khăn mùi-xoa) = mouchoir.
mù-tạc/mù-tạt = moutarde
nê-ông = néon = èn/khí nê-ông
ni-lông = nylon
nơ = nœud = Cái gút, cái nơ
Nô-en = Noël
ô-liu = olive
ốp-la (trứng ốp-la) = au plat
ốp-lết (trứng ốp-lết) = omelette
ọt-dơ = hors jeu
ô-tô = automobile
ô-tô-buýt = autobus
ô-xi = oxygène
pan (pan xe) = panne = hỏng xe, dừng xe do gặp tai-nạn
păng-xê (hoa păng-xê) = pensée
pa-ra-bôn = parabol
pa-tê-sô/ba-tê-sô (bánh pa-tê-sô) = pâté chaud
pạt-ti = party
pê-đan = pedale
pê-đê = pédé
pê-nan-ti = penalty
pha (đèn pha) = phare
phác-ma-xi = pharmacie
phanh = frein = thắng, làm cho xe chậm bớt hay ngừng lại;
phê = feé = phê thuốc, cảm-giác phê
phéc-mơ-tuya = fermeture
phi-dê = friser = uốn tóc
phin = filtre = cái lọc, bộ lọc
phơ = feu = bắn
pho-mát = fromage
phốt (mắc phốt, mắc lỗi) = faute
phú-lít= = police
phuộc = fourche (phuộc xe đạp)
pi-a-nô = piano
pin = pile
pi-ra-ma = pyjama
pít-tông = piston
ra-đi-ô = radio
ray = rail
ri-đô = rideau
rơ (hợp rơ) = jeu
rô-bi-nê /ru-bi-nê = robinet = vòi-nước
rốc-két = rocket
rờ-co-măng-đê
recommandé
“thơ bảo đảm”
rô-đa/rốt-đa (chạy rô-đa) = rodage
rơ-mông-toa = remontoir = cái chốt (để vặn giờ) đồng hồ
rơ-moóc = remorque
ru-lét = roulette
ruy-băng = ruban
|
|
aka47
member
REF: 638411
09/02/2012
|
Còn nữa nhưng tự nhiên em làm biếng rùi.
hihiii
|
|
rongchoi123
member
REF: 638422
09/02/2012
|
AK làm cả tràng liên thanh vậy làm rongchoi ngộp lun!
Cám ơn các bạn đã bổ sung kiến thức ngôn ngữ cho rongchoi.
Không biết rongchoi có đui không mà không thấy chữ "cặp táp" chữ này nhất định là của tây rồi nhưng nó từ đâu ra?
|
|
ototot
member
REF: 638424
09/02/2012
|
Cảm ơn aka đã ghi ra một loạt những từ Việt có gốc Pháp.
Tuy nhiên, có lẽ ta chỉ nên kể ra những từ rất đại chúng, người có trình độ văn hoá và xã hội thấp nhất cũng biết và phải dùng đến, và cho đến giờ phút này vẫn chưa có gì thay thế.
Ví dụ "cây tua vít" (tournevis, trong đó "tourner" = quay; vis = con ốc, đinh ốc), cho đến giờ phút này, vẫn không thể gọi khác đi được.
Còn từ "đốc tơ" (docteur) thì vẫn có thể thay thế dễ dàng và hợp lý hơn, như "bác sĩ" trong nha khoa, phụ khoa, lão khoa, v.v..., hoặc "tiến sĩ" trong các ngành học như vật lý, hoá học, tâm lý, v.v...
Cũng chẳng nên kể ra những từ xét ra chỉ có ở thời đại quê muà, đã dần dần bị đào thải và lãng quên rồi, như cái "gạc măng giê" để giữ thức ăn, ngõ hầu chó mèo,... không xâm phạm, bây giờ đã có tủ lạnh với nhiều công dụng hơn nưã!
Dù sao, nếu sưu tập được nhiều để làm tư liệu thì vẫn hơn không!
Thân ái,
@ rongchoi
cặp tác = cartable
|
|
rongchoi123
member
REF: 638442
09/03/2012
|
Bây giờ nhiều người VN chắc cứ nghĩ cái cặp là tiếng Việt 100% nhưng đâu biết nó do viết tắt, đọc gọn của từ "cặp táp" mà ra.
Một số từ AK đưa ra nay không ai dùng chỉ có các ông bà 60 tuổi trở lên mới dùng. Nhưng họ theo thời cũng ít dùng lắm vì dùng lớp con cháu không hiểu. Như cái từ gác măng giê chẳng hạn.
Mục đích của rongchoi là mấy từ phổ biến thôi và quan trọng nhất là nguồn gốc từ ngữ của nó.
Chẳng hạn trong Nam hay trung kêu cái đựng cơm nước đi đường là "gà mèn" hay "gà mên" nhưng ở ngoài bắc gọi là cặp lồng (có lẽ do hai bộ phận lồng khít vô nhau).
Vậy thì gà mèn hay gà mên là do từ ngữ Pháp nào mà ra?
Thêm cái này bộ ròng rọc (nhiều ròng rọc) gọi là pa lăng vậy pa lăng đó do từ Pháp gì mà ra?
Thêm cái nhận xét này: sách kỹ thuật ở VN (dành cho người lớn, thợ, thầy)gọi dây cuaroa là đai truyền động thế mà học sinh VN học môn khoa học như Vật lý thì sách vật lý ở VN gọi là dây cuaroa hay curoa (tuỳ tác giả) thật tức cười cho giáo dục VN. Trong khi tiếng Anh hay Mỹ chỉ là belt (dây đai) là đủ.
Báo hại, nhiều em bé học sinh phải hỏi thầy, thầy mất công giải thích và đi tìm hình ảnh hay tư liệu để cho học sinh biết cuaroa là cái gì! Bởi vì bây giờ ở VN đa số trẻ em như gà công nghiệp nuôi nhốt kỹ quá, có biết gì đâu. Ngay cả con bò, con heo cũng chỉ thấy trong sách vở, phim ảnh còn ở ngoài đời thì chưa tận mục sở thị.
|
|
aka47
member
REF: 638448
09/03/2012
|
Tiếng Việt có âm của tiếng Pháp khi có người Pháp ở VN.
Bây giờ thì không còn ảnh hưởng nhiều nữa và tiếng Việt cũng trở nên Việt hóa của nó rất nhiều chữ chứ không phải nhất thiết cần dùng chữ tiếng Pháp.
Ví dụ Xu cheng...ai mà thèm dùng , bây giờ dùng chữ Áo ngực.
Quận Sọt...thì gọi là quần đùi.
Ô tô thì gọi là xe hơi.
...
Rong Chơi thì gọi là đi tà tà.
Nhiều lắm.
Nếu cần tìm hiểu thêm về chữ nghĩa tại sao chúng ta không tìm thử người Pháp mượn tiếng Việt để dùng cho ngôn ngữ chính của họ (có trong tự điển của Pháp luôn...)
Như nước mắm = nuocmam
Nhà quê = nhaque
.....
Đúng không nè?
hihii
|
|
tuantran20
member
REF: 638453
09/03/2012
|
Còn thêm 1 chữ nũa nè AKA
Le congai = con gái VN
|
|
aka47
member
REF: 638454
09/03/2012
|
Hình như chữ NHACQUE là nhà quê , hổng phải NHAQUE.
Úi da...anh TT hay thật nha.
Le congai là sai rùi.
La congai mới đúng.
hihii
|
|
tuantran20
member
REF: 638459
09/03/2012
|
AKA cứ mở cuốn tự điển Larousse thì biết sai hay đúng.
|
|
aka47
member
REF: 638461
09/03/2012
|
Biết ngay mà... hihii
Đây là...la con gái tức là con gái bị la .
Hiểu ý nhau khó ghê , hôm nay anh ở nhà phải hun nè? nhớ làm BBQ nha , trời nắng nóng ăn BBQ mới phê.
Xuống đây em dẫn anh qua Mễ mua 1 bao cát đựng 500 con sò huyết chỉ có 20 đô...mỗi người được mua 1 bao đem về khi qua border.
Nướng lên ăn ngon bá cháy luôn.
hihii
|
|
tuantran20
member
REF: 638462
09/03/2012
|
Cảm ơn AKA truoc nha.
|
1
|
Kí hiệu:
:
trang cá nhân :chủ
để đã đăng
:
gởi thư
:
thay đổi bài
:ý kiến |
|
|
|
|