Cu chuỵn v̀ bà Sarah Palin, nhn ṿt đang n̉i trong chính trường Mỹ nói v̀ đ̀ng minh Bắc Hàn nhắc đ́n các cu nói hớ hoặc ng ngh của nhìu chính trị gia.
Đy khng phải là l̀n đ̀u bà Palin, cựu ứng vin phó t̉ng th́ng của đảng C̣ng hòa Mỹ nói l̀m hoặc tỏ ra thíu hỉu bít v̀ thời sự qúc t́.
Trước đy, bà đã có lúc ngớ người ra khng bít Margaret Thatcher là ai, dù phe hữu của Mỹ hay ca ngợi quan ḥ giữa Anh - Mỹ thời Thatcher và Reagan.
L̀n này, theo mạng Politico, bà Palin, cựu th́ng đ́c bang Alaska, đã bị người d̃n chương trình truỳn hình nhắc nhở khi bà tuyn b́ Hoa Kỳ c̀n đoàn ḱt bảo ṿ đ̀ng minh Bắc Hàn, nhn vụ hai mìn Nam Bắc Trìu Tin bắn pháo vào nhau.
Bà Palin cũng khng phải là chính khách Mỹ đ̀u tin nh̀m v̀ địa lý.
Dn bỉu Qúc ḥi Glenda Jackson trong năm nay cũng được ghi hình trn YouTube ca ngợi hai mìn Nam Bắc Vịt Nam đang chung śng hòa bình sau chín tranh, nhờ sự giúp đỡ của Hoa Kỳ.
Bà Jackson đã nói như ṿy khi típ xúc với các cựu binh Mỹ từng tham chín ở Vịt Nam.
Nhưng nói hớ khng phải lúc nào cũng là vì nh̀m l̃n ch́t người v̀ địa chính trị, mà có khi chỉ là cu nói đùa đáng sợ bị lọt ra cng chúng.
H̀i năm 1984, th́ giới đứng tim khi t̉ng th́ng Reagan trong khi thử micro trn đài phát thanh đã nói: Đ̀ng bào thn ḿn, ti vừa ký ṃt sắc ḷnh loại nước Nga ra khỏi vòng pháp lụt (outlaw Russia). Và chúng ta sẽ ném bom vào họ trong vòng năm phút.
Khng th̉ nào chịu được thằng cha đó. Hắn kinh khủng quá
Thái tử Charles nói v̀ phóng vin BBC
Sự ć microphone là đìu khín nhìu VIP khóc dở ḿu dở khi bị tung ra dư lụn nhưng báo chí lại ŕt khoái đăng tải.
Thái tử Charles của nước Anh trong ṃt l̀n bực mình vì phóng vin BBC theo bám tại khu trượt tuýt năm 2005 đã l̉m b̉m với hai con trai, các hoàng tử William và Harry:
"Bọn kh́n kíp. Khng th̉ nào chịu được thằng cha đó. Hắn kinh khủng quá, tḥt sự như ṿy.
Thái tử nước Anh khng ngờ microphone thời nay ŕt nhạy, thu hút cả cu nói của ng, gy ra chuỵn đ̉ báo chí Anh tha h̀ bàn tán.
Thủ tướng Gordon Brown khi còn tại chức cũng bị ṃt cú h́ đíng người khi mắng th̀m ṃt cử tri cao tủi ở Rochdale, khín ng sau đó phải xin l̃i.
Bị bà già v̀ hưu Gillian Duffy hỏi khó, vị thủ tướng của đảng Lao Đ̣ng khi đã ng̀i vào xe đ̉ ra v̀ mới xả gịn rằng bà kia là đ̀ cùng tín, mà khng ngờ micro gắn trn áo ṽn truỳn thanh cho báo chí.
T̉ng th́ng Pháp, Jacques Chirac khi còn tại chức cũng bị bắt quả tang khi nói trong chuýn thăm đ́n Đức rằng Khng th̉ tin loại người ở đ́t nước có đ̀ ăn t̀i ṭ th́ này.
ng Chirac cũng mắng v́n ṃt qúc gia v ṭi khác rằng Sau Ph̀n Lan thì chưa có ở đu món ăn ṭ bằng ở đy, gy làn sóng ph̃n ṇ ở cả hai nước chu u.
Chu Á khng thua kém
Nhưng ở chu Á, chuỵn chính khách nói hớ hoặc phát ngn "phản cảm" cũng khng hím.
Seiichi Ota, ṃt dn bỉu Nḥt từng bị các ḥi đoàn phụ nữ chỉ trích kịch lịt vì khen những kẻ híp dm ṭp th̉ có ham mún lành mạnh v̀ tình dục.
ng dn bỉu đã bày tỏ "bức xúc" trong b́i cảnh Nḥt có sinh sút th́p và ṃt ś nhn ṿt cánh hữu trách cứ phụ nữ Nḥt khng chịu sinh con.
Ṽn lin quan, cựu thủ tướng Nḥt, ng Yoshiro Mori cũng bị ph vì đã đòi tước lương hưu của những phụ nữ khng sinh con, đ̉ phạt họ.
Ở Vịt Nam, chủ tịch nước Nguỹn Minh Trít được trích lời ca ngợi Thánh Gióng và nguỵn như vị b́t tử trong huỳn thoại Vịt Nam là v̀ trời, vui thú đìn vin.
Ṃt ś lời bình trn mạng hỏi sao đã v̀ ṃt cõi khác lại còn có chuỵn vui thú rụng vườn như ng Trít nghĩ.
Cu nói của ng Trít v̀ B́m tình hữu nghị Cuba Vịt Nam, bn thức, bn ngủ đ̉ canh giữ cho hòa bình th́ giới, cũng là đ̀ tài bàn tán si n̉i trong dn chúng ṃt thời gian.
C người v von: "Việt Nam, Cuba như l Trời Đất sinh ra. Một anh ở pha Đng. Một anh ở pha Ty. Chng ta thay nhau canh giữ ho bnh cho thế giới. Cuba thức th VN ngủ. VN gc th Cuba nghỉ."
Chủ tịch Nguỹn Minh Trít
Còn tại Philippines, chính phủ của ng Aquino sau ḥi nghị Hà Ṇi h̀i tháng 10 năm nay đã phải ra ḷnh kỉm soát chặt Twitter với các thành vin ṇi các.
Lý do là phó bí thư phủ t̉ng th́ng, c Maria Carmen Mislang đã gy ra đìu tíng khi than phìn trn mạng xã ḥi Twitter v̀ nước chủ nhà Vịt Nam.
C vít v̀ bữa tịc ćp nhà nước do lãnh đạo Vịt Nam chiu đãi là rượu quá ṭ (The wine sucks@rickycarandang) khi trả lời phát ngn vin cho ng Aquino là Ricky Carandang.
Maria Carmen Mislang sau đó đã phải xin l̃i vì than phìn v̀ đàn ng x́u trai ở nước chủ nhà và cu nói, qua đường ở Hà Ṇi là cách tự sát.
Còn Singapore, nước dù có tíng là tṛt tự, kỷ cương kỉu Đng Á nhưng khng phải lúc nào các chính trị gia cũng hìn từ thảo lụn trong nghị trường.
Nói nhau nặng lời xảy ra ngay ở tòa án, v́n theo lụt Anh từ thời Victoria và có tíng là nghim khắc.
Đó là h̀i năm 2004, khi cựu thủ tướng Lý Quang Dịu và lãnh đạo đảng Dn chủ thục phe đ́i ḷp Từ Thụn Toàn (Chee Soon Juan) sỉ vả nhau trong ṃt vụ kịn.
ng Lý nói v̀ ng Từ Y là kẻ g̀n bị tm th̀n nặng - psychopath.
Vị lãnh đạo cao nin của Singapore, năm đó 84 tủi còn trích vua Solomon từ Kinh Thánh ra đ̉ mỉa mai:
K̉ cả vua Solomon cũng khng th̉ hòa giải giữa ṃt kẻ tm th̀n và những người tỉnh táo.
Đáp lại, ng Từ nói: Ti khng thù ghét gì ng nhưng ti bùn cho ng quá. ng quả là có hình dạng của ṃt kẻ đáng thương hại.
Thng thường, cng chúng trng đợi các lãnh đạo chính trị phải lun nghim nghị, kính c̉n và phát ngn đúng đắn.
Nhưng chính khách cũng là con người và đi khi những cu nói hớ gy hại cho cng danh của họ.
Ngược lại, đi đìu b́t c̉n khi phát bỉu của họ lại khín chính trị trở nn vui hơn và chính trị gia "người" hơn.